سامانه مودیان مالیاتی کشور، یکی از ابتکارات کلیدی دولت برای بهبود مدیریت نظام مالیاتی و افزایش شفافیت در حوزه فعالیت های اقتصادی است. این سامانه نه تنها به کاهش فرار مالیاتی کمک می کند، بلکه با فراهم کردن ابزارهای لازم برای ثبت دقیق و شفاف سازی درآمدها، امکان رسیدگی به امور مالیاتی را نیز به شکل قابل توجهی بهبود می بخشد. با توجه به الزامات قانونی و دستورالعمل های جدید، استفاده از این سامانه برای بسیاری از کسب وکارها و فعالان اقتصادی الزامی شده است. در ادامه، به معرفی جامع سامانه مودیان، ویژگی ها و امکانات آن و همچنین جزئیات مربوط به گروه های مشمول و معاف از ثبت نام در این سامانه خواهیم پرداخت.
اهمیت سامانه مودیان مالیاتی و نقش آن در نظام مالیاتی کشور
سامانه مودیان مالیاتی، یک بستر آنلاین است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور طراحی شده تا فرآیند ثبت، ارسال و پیگیری امور مالیاتی برای افراد و شرکت ها، ساده تر و بهینه تر شود. یکی از اهداف اصلی این سامانه، تسهیل ثبت نام و ارسال صورتحساب های الکترونیکی برای مودیان است تا بتوانند معاملات و درآمدهای خود را به درستی ثبت نموده و از بروز تخلفات مالیاتی جلوگیری کنند. علاوه بر این، امکان دسترسی به اطلاعات مالیاتی برای سازمان امور مالیاتی نیز، از این طریق این سامانه فراهم گشته و به کاهش فرار مالیاتی کمک شایانی می کند.
اشخاص مشمول ثبت نام در سامانه مودیان
طبق قانون، تمامی افرادی که درآمد دارند و مشمول مالیات هستند، باید در سامانه مودیان ثبت نام کنند. به عبارت دیگر، فعالان اقتصادی در بخش های مختلف، موظفند که اطلاعات مالی خود را از طریق این سامانه به سازمان امور مالیاتی ارسال نمایند. این گروه ها، شامل افراد حقیقی و حقوقی با فعالیت های تجاری، صاحبان کسب وکارهای آنلاین و مشاغل خانگی، موسسات غیرانتفاعی، بنیادها، خیریه ها و سایر سازمان ها هستند.
·شرکت های تجاری و اشخاص حقوقی
این دسته، انواع شرکت های تجاری، از جمله شرکت های سهامی خاص، با مسئولیت محدود، تعاونی ها و موسسات مشابه را شامل می شود که طبق قوانین مالیاتی، به عنوان اشخاص حقوقی شناخته شده و مکلف به ثبت نام در سامانه مودیان هستند.
·اشخاص حقیقی با مشاغل مختلف
افرادی که دارای مشاغل کوچک مانند فروشگاه های آنلاین، مشاغل خانگی و ارائه دهندگان خدمات مختلف هستند نیز، ملزم به ثبت نام و ارسال صورتحساب های مالی خود در سامانه مودیان هستند.
·افراد با درآمدهای متنوع
تمامی افرادی که از طریق فعالیت های مختلف نظیر اجاره واحدهای مسکونی، فروش کالا و ارائه خدمات خود درآمد کسب می کنند نیز، مشمول قوانین مالیاتی بوده و موظف به ثبت نام در این سامانه هستند.
·موسسات غیرانتفاعی و خیریه ها
برخی از موسسات غیرانتفاعی، بنیادها و خیریه ها که درآمدهای خاصی دارند، در دسته مشمولان سامانه مودیان قرار گرفته و باید اطلاعات مالی خود را از طریق این سامانه ثبت و ارسال نمایند.
علاوه بر گروه های فوق، شرکت های معاف از مالیات بر ارزش افزوده، فعالان اقتصادی در مناطق آزاد تجاری-صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی که حجم معاملات سالیانه آن ها از حد مشخصی بیشتر باشد نیز، مشمول ثبت نام در این سامانه خواهندبود.
گروه های معاف از ثبت نام در سامانه مودیان
همانطور که برخی از افراد و گروه ها ملزم به ثبت نام در سامانه مودیان هستند، برخی دیگر از گروه ها به دلیل نوع فعالیت های خاص خود، از این الزامات معاف خواهندبود. این معافیت ها، به موجب قانون برای فعالیت های خاص و با در نظر گرفتن نوع فعالیت ها و درآمدها تعیین شده اند. به صورت کلی، گروه های معاف از این قانون عبارتند از:
·اشخاص مشمول ماده ۱۴۲ قانون مالیات های مستقیم
این دسته، شامل کارگاه های فرش دستباف، صنایع دستی و برخی شرکت های تعاونی هستند که به دلیل ماهیت فرهنگی و هنری این فعالیت ها، از پرداخت مالیات و ثبت در سامانه معاف خواهندبود.
·اشخاص حقیقی مشمول ماده ۸۱ قانون مالیات های مستقیم
این قانون، فعالان در حوزه کشاورزی، دامپروری، پرورش طیور و صیادی را شامل می شود که به دلیل ماهیت تولیدی و حیاتی این فعالیت ها، ازپرداخت مالیات معاف خواهندبود.
·مشاغل گروه ۳
این گروه، شامل مشاغلی است که کالا و خدمات آن ها، از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند. به عنوان مثال، برخی از فعالیت های آموزشی و خدمات خاص که در دسته گروه سوم قرار می گیرند، نیاز به ثبت در سامانه مودیان ندارند.
جرائم و عواقب عدم رعایت قوانین سامانه مودیان
سازمان امور مالیاتی، برای اطمینان از اجرای دقیق قوانین مربوط به سامانه مودیان، جرائمی را برای افرادی که از این قوانین تبعیت نمی کنند تعیین نموده است:
·جریمه عدم ثبت نام در سامانه
در صورتی که اشخاص مشمول، از ثبت نام در سامانه خودداری کنند، جریمه ای معادل ۱۰ درصد از کل مبلغ فروش و یا ۲۰ میلیون ریال، شامل حال آن ها خواهد شد. این افراد همچنین، از معافیت های مالیاتی و امتیازاتی نظیر نرخ صفر و اعتبار مالیاتی نیز محروم می شوند.
·جریمه عدم ارسال صورتحساب الکترونیکی
اگر مودی علیرغم ثبت نام، صورتحساب الکترونیکی خود را ارسال نکند، با جریمه ۱۰ درصدی از مجموع فروش خود مواجه می شود که این جریمه، تنها تا ۵۰ درصد قابل بخشش است و در صورت عدم ارسال، فرد از معافیت های مالیاتی و امتیازات دیگر نیز محروم خواهد شد.
علاوه برموراد مذکور، سایر تخلفات مرتبط با سامانه مودیان نیز جریمه هایی را در پی دارد که از جمله این تخلفات، می توان به عدم ارسال صورتحساب چاپی به خریدار، تغییر در اطلاعات صورتحساب و عدم اعلام تعطیلی واحد اقتصادی در سامانه اشاره نمود.
نرم افزار واسط سامانه مودیان چیست و چه امکاناتی دارد؟
برای تسهیل فرآیند استفاده از سامانه مودیان، نرم افزارهای واسطی طراحی شده اند که امکانات متنوعی را به کاربران ارائه می دهند. این نرم افزارها، شامل نسخه های تحت وب و ویندوز بوده و دسترسی به سامانه را برای کاربران تسهیل می کنند. برخی از امکانات کلیدی این نرم افزارها عبارتند از:
·ارسال سریع و آسان صورتحساب ها
از طریق این نرم افزارها، می توان به راحتی و با یک کلیک ساده، صورتحساب های ثبت شده را به صورت مستقیم به سامانه مودیان ارسال کرد.
·گزارشگیری از صورتحساب ها
نرم افزارهای واسط، امکان تهیه گزارش های جامع از صورتحساب ها و درآمدها نیز را فراهم می کنند.
·چاپ صورتحساب با الگوهای مالیاتی
کاربران می توانند صورتحساب ها را با الگوهای استاندارد مالیاتی چاپ کنند؛ که این امر، از بروز خطاهای مالیاتی تا میزان قابل توجهی جلوگیری می کند.
·پشتیبانی از چند نسخه و کاربران مختلف
اکثر این نرم افزارها، علاوه بر نسخه های تحت وب و ویندوز، نسخه موبایل را نیز ارائه داده و امکان تعریف کاربران با دسترسی های مختلف را فراهم می کنند.
·ارسال پیامک و اعلان ها
در نرم افزارهای واسط، کاربران می توانند پس از ثبت هر فاکتور، پیامک اعلان دریافت کنند.
·تعریف و تنظیم کاربران
نرم افزارهای واسط سامانه مودیان، به کاربران این امکان را می دهند تا دسترسی های مختلفی را برای افراد گوناگون تعریف نموده و از نظر امنیت و کنترل دسترسی ها، مدیریت و نظارت بهتری داشته باشند.
منبع: انزل وب